W ciągu ostatnich 10 lat liczba wypłaconych odszkodowań z tytułu uszczerbku na zdrowiu wskutek choroby zawodowej zwiększyła się ze 105 do 268 (prawie 3-krotnie). Spowodowane to było przede wszystkich wzrostem liczby zachorowań na choroby zakaźne odzwierzęce, głównie na boreliozę: z 58 przypadków do 197.
Przyczyny wzrostu notowanej liczby zachorowań na choroby odkleszczowe rolników:
• wzrost populacji kleszczy i osobników zakażonych krętkami boreliozy;
• doskonalsze metody diagnostyczne.
Zapobieganie chorobom odkleszczowym
Najpewniejszym sposobem zapobiegania zachorowaniu jest niedopuszczenie do kontaktu z tym pajęczakiem, co jest trudne z uwagi na specyfikę środowiska pracy rolnika. Istnieją jednak sposoby, które zmniejszają ryzyko ukąszenia kleszcza i mianowicie należy:
• możliwie szczelnie okrywać ciało: koszula z długim rękawem i kołnierzem, spodnie
z długimi nogawkami, kryte buty, wysokie skarpety, nakrycie głowy - szczególnie podczas wykonywania prac polowych oraz w lesie;
• nie siadać bezpośrednio na trawie, pniach;
• unikać wysokich traw i zarośli - chodzić po przetartych ścieżkach;
• zachować wzmożoną ostrożność w okresach aktywności kleszczy, tj. między majem
a listopadem;
• stosować środki odstraszające kleszcze;
• po powrocie do domu dokładne sprawdzić całe ciało.
Jeżeli na skórze znajduje się żerujący kleszcz należy go jak najszybciej usunąć. Wprawdzie do zakażenia dochodzi zazwyczaj nie wcześniej niż 24 h od ukłucia, to niemniej każda mijająca godzina zwiększa ryzyko zachorowania nie tylko na boreliozę, ale też na odkleszczowe zapalenie opon mózgowo -rdzeniowych.
Jak usunąć kleszcza?
Kleszcza należy usunąć za pomocą pęsety, przy czym należy:
• wysterylizować spiczastą pęsetę do usuwania kleszczy;
• uchwycić kleszcza pęsetą, jak najbliżej powierzchni skóry;
• delikatnie, ale stanowczo pociągnąć przeciwnie do kierunku wkłucia, aż do wyciągnięcia jego główki;
• po wyjęciu kleszcza umieścić go na kartce papieru i sprawdzić, czy został usunięty w całości;
• miejsce po usunięciu kleszcza należy przemyć środkiem odkażającym;
• po usunięciu kleszcza dokładnie umyć ręce, najlepiej antybakteryjnym mydłem.
Czego nigdy NIE robić podczas usuwania kleszcza?
• nie łapać kleszcza za jego obrzęknięty brzuch, nie starać się go dusić wazeliną, masłem, lakierem do paznokci, benzyną lub alkoholem, ponieważ istnieje ryzyko wyciśnięcia do organizmu zainfekowanej treści żołądka;
• nie przekręcać kleszcza, ponieważ jego głowa pozostanie w ciele człowieka;
• nie usuwać kleszcza gołymi rękami.
Jeżeli istnieje podejrzenie, że kleszcz nie został usunięty w całości lub jeśli po usunięciu występują u ukąszonego jakiekolwiek niepokojące objawy, należy skonsultować się z lekarzem. Ważna jest obserwacja organizmu osoby ukąszonej, ponieważ początkowe objawy boreliozy u ludzi mylone są często ze stanami grypowymi.
Charakterystycznym objawem zakażenia boreliozą jest rumień, który może pojawić się na skórze u części osób. W dłuższej perspektywie czasowej mogą pojawić się oznaki zapalenia stawów, nieprawidłowości pracy serca, problemy z pamięcią krótkotrwałą, trudności z koncentracją, czy porażenie nerwu twarzowego, ale również takie objawy jak zaburzenia snu, duszności, dezorientacja, nagłe problemy ze słuchem, czy inne nawracające i nagłe objawy, które wcześniej nie występowały.
Więcej informacji na stronie: www.krus.gov.pl/zadania-krus/prewencja
